Na livadama Pereša, uz vodotok Kireš, u okviru Zemljoradničke zadruge iz Hajdukova, 1955. godine otkriven je izuzetno zanimljiv arheološki artefakt – alatka od roga, poznata kao alatka za drešenje čvorova.
Ovaj predmet, dužine 13,9 cm, nosi specifične urezane ukrase, uključujući tri ljudske figure, dva konja i prikaz šatora u obliku trapeza.
Detalji na ovom rogu sugerišu prikaz pripadnika avarskog plemena i njihovih konja. Ljudske figure prikazane su u profilu, s jasno uočenim dugim kosama upletenim u perčine i dugačkim odelima (kaftanima) sa pojasevima. Zanimljivo je da je jedna figura možda ženskog pola, što dodatno doprinosi važnosti ovog nalaza. Konji su takođe prikazani u profilu, a na jednom od njih može se uočiti sedlo i pokrivka.
Iako se funkcija ove alatke ne može sa sigurnošću odrediti, detalji crteža i način izrade ukazuju na to da je bila korišćena tokom dužeg vremenskog perioda, a crteži su verovatno nastali u različitim fazama. Prema analizi sedla, pretpostavlja se da je alatka izrađena i korišćena u drugoj polovini 7. veka.
Ovaj izuzetni predmet se danas čuva u arheološkoj zbirci Gradskog muzeja Subotica pod inventarnim brojem A1567, a dodatno osvetljava svakodnevni život i kulturu Avara na ovim prostorima.
