Svetski dan borbe protiv raka pluća obečežava se sutra a moto ove kampanje je “Zajedno smo jači: ujedinjeni za promenu svesti o raku pluća”.
Ova tema naglašava moć jedinstva i saradnje u borbi protiv raka pluća. Udruživanjem možemo razviti inovativne tehnologije za rano otkrivanje raka pluća, nove opcije lečenja i svakako smanjiti globalni teret koji ova bolest ima. Ističe se važnost zajedničkog rada naučnika istraživača, zdravstvenih radnika, pacijenata i cele zajednice, kako bi se postigao značajan napredak u promeni svesti o samoj bolesti, faktorima rizika, mogućnostima prevencije, ranog otkrivanja i efikasnog lečenja.
Rak pluća ima veliki javno zdravstveni značaj jer je vodeći uzrok obolevanja i smrti od malignih bolesti širom sveta i kod nas. Prema podacima iz 2020. godine bitku je izgubilo 1,8 miliona ljudi u svetu, dok je prijavljeno 2,2 miliona novih slučajeva raka pluća.
Pušenje je povezano sa više od 80% svih slučajeva raka pluća i vodeći je faktor rizika za rak pluća. Takođe, izloženost duvanskom dimu u okruženju gde ljudi žive i rade, predstavlja rizik. Drugi faktori rizika uključuju izloženost zagađenom ambijentalnom vazduhu (izduvni gasovi dizela), izloženost na radnom mestu (azbestu, arsenu, industrijskim metalima, drvenoj prašini, isparenjima od zavarivanja…) i izloženost zagađenom vazduhu u zatvorenom prostoru (dim od uglja).
Prisustvo hroničnih bolesti, poput hronične opstruktivne bolesti pluća i fibroze pluća, može povećati rizik za razvoj raka pluća. Genetika, takođe, ima značaja. Ako u porodici postoji istorija raka pluća, veća je verovatnoća da se razvije bolest kod potomaka.
Zahvaljujući napretku savremenih dijagnostičkih procedura, kao i uvođenju novih inovativnih savremenih lekova u mnogome se menja prognoza pacijenata sa rakom pluća. Dijagnoza raka pluća je donedavno bila postavljana vrlo kasno što je uticalo na lošu prognozu ove bolesti i visoke stope smrtnosti. U Novo Sadu i Subotici je započeo skrining na rano otkrivanje raka pluća za koji se očekuje da će u narednom periodu u mnogome promeniti trenutnu morbiditetnu i mortalitenu sliku kada se govori o ovoj bolesti. Savremeni lekovi za neke tipove karcinoma pluća daju odličnu prognozu, kvalitet života, čak i dužinu života jer se bolest prevodi u hronični tok i kao takva leči duži niz godina (preko 10 godina).
Rak je bolest sa kojom možete živeti i koju možete pobediti. Postoji nekoliko stvari koje možete učiniti da biste sebi pomogli: jedite zdravo, budite fizički aktivni i radite stvari u kojima uživate – poručuju iz Zavoda za javno zdravlje Subotica.
