Generalna skupština Ujedinjenih nacija 1999. godine proglasila je 25. novembar Međunarodnim danom borbe protiv nasilja nad ženama, kako bi se podigla svest o činjenici da su žene širom sveta žrtve zlostavljanja i mnogih drugih vidova nasilja – fizičkog, psihičkog, porodičnog, seksualnog.
Ovaj datum je odabran kao sećanje na brutalno ubistvo sestara Mirabal, političkih aktivistkinja, koje se dogodilo 1960. godine u Dominikanskoj Republici. Ovim datumom u Republici Srbiji počinje i akcija „16 dana aktivizma” koja traje do 10. decembra, kada se obeležava Međunarodni dan ljudskih prava.
Prema saopštenju objavljenom na sajtu Ombudsmanapv.org, narušavanje principa ravnopravnosti i jednakog ljudskog dostojanstva žene i muškarca dovodi do nasilja kao najgrubljeg oblika kršenja ljudskog prava.
“Iako se nasilje prema ženama javlja u različitim vidovima u svakoj zajednici, ono posebno pogađa najmarginalizovanije i najugroženije – žene sa invaliditetom, Romkinje, žene na selu, migrantkinje, a tokom pandemije je naročito došlo do porasta nasilja prema ženama, pod uticajem društvene izolacije, ekonomskog stresa i straha od koronavirusa.
Pokrajinski ombudsman, kao koordinator mreže „Život bez nasilja“, svake godine prikuplja podatke o nasilju u porodici od strane nadležnih institucija na teritoriji AP Vojvodine. Prema podacima pet policijskih uprava, u 2019. godini evidentirano je ukupno 6.046 slučajeva nasilja u porodici. Kao i ranijih godina, nasilje prijavljuju mahom žrtve (čak 87% od ukupnog broja slučajeva). U odnosu na ukupan broj prijava, policija je ustanovila postojanje nasilja u 30%, postojanje neposredne opasnosti od nasilja u porodici u 64%, a postojanje opasnosti koja nije neposredna u 12%. I ove, kao i svih ranijih godina, podaci o broju žrtava različitog pola i uzrasta se ne menjaju, žene čine oko 74% ukupnog broja žrtava. Kao i ranijih godina, počinioci su većinom muškarci. Od ukupno evidentiranih broja žrtava nasilja u porodici, nasilje je u 67% slučajeva izvršeno u partnerskom odnosu i to prema ženama (84% od ukupnog broja žrtava u partnerskom odnosu).
Republika Srbija je pristupila postavljanju sistemskih osnova tretiranje nasilja nad ženama. Konvencija Saveta Evrope o sprečavanju i borbi protiv nasilja nad ženama i nasilja u porodici (tzv. Istanbulska konvencija) predstavlja sveobuhvatni međunarodni dokument koji detaljno reguliše prevenciju, zaštitu, procesuiranje ali i participaciju žrtava i uvodi obavezne programe za počinioce nasilja. Neophodne su potvrde još dve zemlje članice Saveta Evrope kako bi ova konvencija stupila na snagu. Konvencija obavezuje državu Srbiju da uvede nova krivična dela kao što su proganjanje i seksualno uznemiravanje i da izmeni zakonske definicije silovanja i nasilja u porodici, ali i da sprovede istraživanja u cilju formiranja baze podataka kao bi se došlo da adekvatnih mera za prevenciju i zaštitu žrtava porodičnog nasilja.
Politika nulte tolerancije nasilja prema ženama ne može i ne sme da se ogleda samo u donošenju zakonskih i drugih dokumenata, već je neophodno obezbediti njihovo dosledno sprovođenje u svakom pojedinačnom slučaju nasilja”, navedeno je u saopštenju.
Foto: Pixabay