Prema rezultatima poslednjeg popisa stanovništva, broj osoba sa invaliditetom u Srbiji je 356.404, dok je na prethodnom popisu njihov broj bio 571.780. Za jedanaest godina 215.376 osoba sa invaliditetom u Srbiji je „nestalo“, navodi se u autorskom tekstu koji je objavilo Udruženje novinara Srbije.
Stručnjaci iz oblasti demografije, kako se navodi u tekstu, saglasni su u tome da je promenjena metodologija popisa jedan od faktora, ali o konkretnim uzrocima nema saglasnosti i dalje.
Viši naučni saradnik, zamenik upravnika Centra za demografska istraživanja Instituta društvenih nauka u tekstu „Novi popis, nova rešenja, stari problemi“ Ivan Marinković kao osnovni problem naveo je da je ovo prvi popis u kome su korišćeni administrativni izvori za kontrolu, ali i prikupljanje podataka.
„Istraživači i drugi korisnici popisa u Srbiji su upravo najviše iznenađeni nenajavljenim korišćenjem administrativnih podataka, i to ne u cilju kontrole kvaliteta popisnih podataka, nego za popisivanje lica koja nisu popisana od strane popisivača. Na taj način je ukupnom ‘na terenu’ popisanom broju stanovnika pridodato oko 200.000 lica, što je približno tri odsto populacije“, naveo je Marinković.
Korišćenje administrativnih izvora značilo je da su stanovnici koji nisu popisani na terenu dodati ukupnom broju stanovnika, tako što su korišćeni administrativni podaci, navodi se u tekstu.
Administrativni izvori i evidencije koje su korišćene bili su: Centralni registar stanovništva, Centralni registar obaveznog socijalnog osiguranja, evidencija Nacionalne službe zapošljavanja, Jedinstveni informacioni sistem prosvete, evidencija Fonda za penzijsko i invalidsko osigranje, evidencije Ministarstva za rad, boračka i socijalna pitanja i Ministarstva za demografiju i brigu o porodici o korisnicima različitih vrsta socijalne pomoći i evidencija Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje o korisnicima zdravstvenih knjižica.
Kriterijum da lice bude dodato ukupnom broju stanovništva bio je njegova prisutnost u najmanje dva administrativna izvora koja nedvosmisleno pokazuju da je lice u Srbiji.
Ivan Marinković naveo je da su na predavanju o popisu, održanom na poziv Društva demografa Srbije, nadležni iz Republičkog zavoda za statistiku izneli tvrdnje da je „obuhvat popisanih lica u Popisu 2022. godine značajno bolji od prethodnih popisa“.
Međutim, kako je kazao, popis pruža mnogo širi spektar podataka, kojih nema u administrativnim izvorima, a ovakvim dodavanjem gubi se u kvalitetu kod određenog obeležja stanovnika.
Dodao je i da se na osnovu izlaganja nadležnih iz RZS-a za pomenutom sastanku moglo zaključiti da je, „osim korišćenja administrativnih izvora, na poslednjem popisu bio znatno manji broj popisivača i instruktora“.
Opširnije pročitajte ovde.