Subotica je najseverniji grad u Srbiji, drugi po broju stanovnika u Vojvodini. Prema popisu iz 2011. godine ima 97.910 stanovnika. Nalazi se na 10 km udaljenosti od granice Srbije sa Mađarskom, na severnoj širini od 46°5’55” i istočnoj dužini od 19°39’47”. Administrativni je centar Severnobačkog okruga.
Subotica se prvi put pominje 1391. pod latinskim imenom Zabatka. Godine 1526,—1527. Subotica je bila prestonica kratkotrajne srpske države samoproglašenog cara Jovana Nenada. Osmansko carstvo je vladalo gradom od 1542. do 1686, kada je Subotica postala posed Habzburške monarhije. Tokom osmanske uprave ime grada je bilo Sobotka. Polovinom 18. veka ime joj je zvanično promenjeno u Sancta Maria, po austrijskoj carici Mariji Tereziji. Ime grada je ponovo promenjeno 1779. u Maria Tereziopolis, a mađarsko ime Szabadka je privremeno ušlo u službenu upotrebu 1845. a potom ponovo 1867. godine. Subotica je 1918. ušla u sastav Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. Lokalni Srbi i Bunjevci su od 17. veka koristili naziv Subotica, koji je nakon 1918. godine i ozvaničen. Od 2007. godine Subotica ima status grada.
Nazivi
Pored srpskog, u Subotici su u službenoj upotrebi i mađarski i hrvatski jezik. Nazivi grada na ostalim službenim jezicima — mađ. Szabadka, hrv. Subotica.
Postoji mnogo različitih imena koja su upotrebljavana za grad Suboticu kroz istoriju — grad je tokom istorije promenio ukupno oko 200 naziva. Ovo je zbog toga što je grad ugostio ljude različitog etničkog porekla od srednjeg veka do modernog vremena, a bio je i pod upravom nekoliko različitih država. Svi ovi stanovnici su pisali o Subotici i imenovali je u skladu sa svojim jezicima, ali, u velikom broju slučajeva, nisu menjali način izgovaranja ovog imena sve do modernog doba.
Današnji srpski naziv grada (Subotica) potiče od reči koja označava dan u nedelji („subota“) i prvi put se pojavljuje 1653. godine. S obzirom na ovu činjenicu, tumači se da srpsko ime grada znači „mala subota“. Međutim, postoji i mišljenje prema kojem je Subotica dobila ime po Suboti Vrliću, rizničaru cara Jovana Nenada.
Najranije zapisano ime grada je Zabatka, koje datira iz 1391. godine. Postoje različita tumačenja porekla ovog imena. Prema jednom od ovih tumačenja, ovaj naziv se posmatra kao jedna od varijanti današnjeg naziva grada na mađarskom jeziku koji glasi Szabadka. U skladu sa ovim tumačenjem se tvrdi da se mađarski naziv grada sastoji od prideva Szabad, koji znači „slobodan“, i sufiksa -ka koji se tumači kao nežan deminutiv. U tom smislu se značenje najranijeg imena Subotice, u skladu sa ovim viđenjem, definiše kao „malo“ ili „drago“ „slobodno mesto“.
Prema drugim tumačenjima, srednjovekovno ime Zabatka potiče od slovenske reči “zabat”, odnosno od “zabata sa panonskih kuća”. Takođe postoji i mišljenje da je prvi naziv grada bio Sopotnica (Sopot je mesto gde ima mnogo vode, izvorište, osobina terena), što je prema mađarskom izgovoru postalo Zabatka.
Za Suboticu se na još nekim jezicima (od kojih pojedini imaju i zvaničan status u AP Vojvodini) upotrebljavaju sledeći nazivi: Maria-Theresiopel ili Theresiopel (nemački), Subotica (slovački), Суботица (rusinski), Subotica ili Subotiţa (rumunski).
Geografija
Subotica se nalazi na nadmorskoj visini od 109 m. Severno od grada se nalazi peščara sa plodnim voćnjacima i vinogradima na južnim delovima, a na plodnoj zemlji crnici se razvija poljoprivreda.
Grad je smešten u Panonskoj niziji koja ima dugu tradiciju i bogato kulturno nasleđe. Opština, koja obuhvata grad i 18 prigradskih naselja, prostire se na površini od 1.008 km².
Subotica je, zahvaljući svom geografskom položaju i marljivim žiteljima, tokom vremena postala najznačajniji administrativno-upravni, industrijski, trgovački, saobraćajni i kulturni centar u severnoj Bačkoj, a obližnje Palićko jezero je čini i turističko-rekreativnim centrom šireg područja.
U blizini grada je i pruključak na auto-put E-75 koji Suboticu povezuje sa Mađarskom na severu i Južnom Evropom preko Beograda na jugu. Takođe, Subotica je železnički povezana sa celom Evropom.
U geomorfološkom pogledu ovo područje je homogeno i ima ravničarski karakter. Prostire se na delu velike zaravni, koja prelazi iz Mađarske na teritoriju Republike Srbije, do linije Kula – Sombor. Karakter terena ima dobar poljoprivredni značaj: mogućnost primene pune poljomehanizacije i optimalne organizacije zemljišnog prostora za poljoprivrednu eksploataciju, zatim mogućnost navodnjavanja i dr.
Klima
U klimatskom pogledu ovo područje ima karakteristike kontinentalne klime (otvorenost prema Panonskoj niziji) koju čine: oštre zime, topla leta i nestabilnost padavina po količini i vremenskom rasporedu. Prosečna temperatura vazduha iznosi 11,4 °C, relativna vlažnost vazduha – 69%, broj dana sa kišom – 105, sa snežnim pokrivačem – 59, sa jakim vetrom preko 6 bofora – 104, vazdušni pritisak 1007,0 mb, padavine – 491,3 mm.
Zemljište
Poseban tip zemljišta predstavlja pesak – peskovita zemljišta koja se javljaju u lokalnom pojasu Subotica – Horgoš (Subotičko-horgoška peščara), a nešto ga ima i kod Tavankuta. Ovaj pesak se odlikuje dvema važnim osobinama: karbonantan je, s površine ima jaku sposobnost akumulacije vode (vlažan je na relativno maloj dubini, čak i leti). Ova druga osobina čini pesak pogodnim za proizvodnju visokokvalitetnog voća i grožđa, zatim za uzgoj industrijske paprike (na crnom pesku), kao i za šumsko drveće (bagrem, bor).